Bodossaki Lectures on Demand
ΙΔΡΥΜΑ ΜΠΟΔΟΣΑΚΗ

Παραδείγματα μουσικής ύφανσης και ενορχήστρωσης (Δεύτερη ομιλία)

Μαλιάρας Νίκος

20 Νοεμβρίου 2013

ΟΜΙΛΙΕΣ
EXIT FULL SCREEN VIDEO & SLIDES
ΔΙΑΡΚΕΙΑ 98:08 ΠΡΟΒΟΛΕΣ 2710
ΔΙΑΦΑΝΕΙΕΣ /

Το ταυτόχρονο άκουσμα μουσικών ήχων διαφορετικού τονικού ύψους, αυτό που ονομάζουμε «συνήχηση», είναι ένα μουσικό χαρακτηριστικό όχι αποκλειστικό της ευρωπαϊκής παράδοσης. Υπάρχει και απαντά και σε άλλους μουσικούς πολιτισμούς, στην ευρωπαϊκό όμως καταλαμβάνει τόσο κεντρική θέση, ώστε να αποτελεί την σημαντικότερη ειδοποιό διαφορά του σε σχέση με τους υπόλοιπους. Θεωρείται και γράφεται ότι αυτό που ονομάζεται υψηλός ευρωπαϊκός μουσικός πολιτισμός οριοθετείται και λαμβάνει την δική του προσωπικότητα ακριβώς από τη χρονική στιγμή που μαρτυρούνται οι πρώτοι πειραματισμοί για την διαμόρφωση, την εξέλιξη και την έντεχνη επεξεργασία της συνήχησης (9ος αιώνας). Οι κανόνες (π.χ. της αντίστιξης και της αρμονίας) που μέσω της επεξεργασίας και της παράδοσης θεσπίστηκαν και ισχύουν για τη διαχείριση του φαινομένου αυτού και οι τρόποι με τους οποίους αυτό τέθηκε σε εφαρμογή, ονομάστηκαν «μουσική ύφανση», παρομοιάζοντας τις μελωδικές γραμμές που ακούγονται ταυτόχρονα και διαπλέκονται μεταξύ τους με τις ίνες ενός καλοϋφασμένου υφάσματος. 

Στο σύντομη σειρά των παραδόσεων με τίτλο «Παραδείγματα μουσικής ύφανσης και ενορχήστρωσης» θα εξετάσουμε τους τρόπους με τους οποίους λειτουργούν οι σχετικές παράμετροι της μουσικής, τη συμμετοχή τους στην υλοποίηση της μουσικής μορφής και έκφρασης, τις τεχνικές συνήχησης (μονοφωνία, ετεροφωνία, πολυφωνία, ομοφωνία κλπ.), τη σχέση τους με το λόγο και τη γλώσσα (όπου υπάρχει). Επίσης, θα γίνει λόγος για τη χρήση των μουσικών οργάνων στη μουσική, μέσα από την ιστορική τους εξέλιξη, την επεξεργασία και την ανάμειξη των ηχοχρωμάτων για την παραγωγή ενός αισθητικά άρτιου αποτελέσματος, αλλά και τη χρήση των μουσικών οργάνων για την απομίμηση της φύσης και του περιβάλλοντος κι την παραγωγή ειδικών χαρακτηριστικών ηχητικών εφέ. 


Σημείωση: Αν θέλετε να κατεβάσετε ολόκληρες τις παρτιτούρες αναφοράς, μπορείτε να χρησιμοποιήσετε το link: http://www.mmb.org.gr/files/2013/dialeksi_02.pdf

Μαλιάρας Νίκος Μουσικολόγος - Καθηγητής Ιστορικής Μουσικολογίας - Διευθυντής Εργαστηρίου Ελληνικής Μουσικής, Τμήμα Μουσικών Σπουδών, ΕΚΠΑ

Ο Νίκος Μαλιάρας γεννήθηκε στην Αθήνα. Σπούδασε στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών, στο Εθνικό Ωδείο και Πανεπιστήμιο του Μονάχου, από το οποίο αναγορεύθηκε διδάκτωρ το 1990. Είναι Καθηγητής Ιστορικής Μουσικολογίας και Διευθυντής του Εργαστηρίου Ελληνικής Μουσικής στο Τμήμα Μουσικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Αθηνών.

Τα ερευνητικά διαφέροντά του επικεντρώνονται στην μελέτη της Ιστορίας και της εργογραφίας της Νεοελληνικής Έντεχνης μουσικής, στην ιστορική και αναλυτική μελέτη της μουσικής του Μανώλη Καλομοίρη και άλλων εκπροσώπων της Εθνικής Σχολής, καθώς και τις συνάφειες της Ελληνικής μουσικής με την Ευρωπαϊκή, από τον Μεσαίωνα μέχρι σήμερα. Έχει επίσης ασχοληθεί με τη μελέτη των Βυζαντινών μουσικών οργάνων, μέσα από τις ιστορικές, φιλολογικές, αρχαιολογικές και εικονογραφικές πηγές. Έχει μελετήσει, επίσης, ιδιαίτερα το έργο των Μπαχ, Μπετόβεν, Μπραμς, Σοπέν, Μέντελσον, Ρ. Στράους και Στραβίνσκυ.

Ο Νίκος Μαλιάρας διευθύνει τη Μικτή Χορωδία του Τμήματος Μουσικών Σπουδών, που έχει ασχοληθεί με έργα Ελλήνων συνθετών και έχει ερμηνεύσει σημαντικά έργα του κλασικού ρεπερτορίου. Επίσης διευθύνει την Παιδική Χορωδία «Μανώλης Καλομοίρης», η οποία είχε 15ετή συνεργασία με την Εθνική Λυρική Σκηνή και σχεδόν με όλες της Ελληνικές επαγγελματικές ορχήστρες και χορωδίες. Το 2016 ο Νίκος Μαλιάρας ίδρυσε (σε συνεργασία με τον αρχιμουσικό Βύρωνα Φιδετζή) την Φιλαρμόνια Ορχήστρα Αθηνών. Στη διάρκεια της δραστηριότητάς του αυτής έχει επιμεληθεί μουσικολογικά την έκδοση πολλών συμφωνικών και οπερατικών έργων.

Σχετικές ομιλίες